అమెరికా సహోద్యోగుల కథలు -5: స్నేహానికి ఇతనంటే ప్రాణం

స్నేహ మంటే ఒకళ్లకి ప్రాణం అని వినడం సాధారణం. అలాంటిది, ఈ శీర్షిక ఏమిటీ, ఇలా తిప్పి ఉన్నది అని అనుకుంటున్నారా? క్రిస్ మోరిస్ గూర్చి చదివిన తరువాత మీరు కూడా ఈ చిత్రణతో ఒప్పుకుంటా రన్న నమ్మకం నాకున్నది.

మందులేని వ్యాధికి గురయిన ఒక స్నేహితుడి గూర్చిన బాధ ఎవరిని ఏ పని చెయ్యడానికి ప్రేరేపిస్తుందో చెప్పడం కష్టం. కానీ, క్రిస్ లాంటి స్నేహితుడు దొరకడం ఎంత గొప్ప అదృష్టమో చాలా తేలిగ్గా చెప్పెయ్యొచ్చు.

క్రిస్ మోరిస్ నాసాలో మా GOES-R ప్రాజెక్టులో పనిచేస్తున్నాడు. మంచి వ్యక్తి. అందరితో చాలా తేలికగా కలిసిపోయే స్వభావం. ఐటి మేనేజర్. ఉద్యోగరీత్యా ఎలాంటి సహాయా న్నయినా వెంటనే అందించడానికి ముందుంటాడు. అతను స్నేహానికి ఇచ్చే ప్రాణం గూర్చి తెలిసింది మాత్రం 2011లో.

అతని కాలేజీ కాలం (1982) నాటి స్నేహితుడు జేన్ గోర్డాన్ మల్టిపుల్ స్లెరోసిస్ అన్న వ్యాధికి గురయి బాధపడుతున్నాడు. కేన్సర్ లాగానే ఈ వ్యాధి కూడా చికిత్సకి దొరక్కుండా తప్పించుకు తిరుగుతోంది. ఆప్తులకి ఇలాంటి వ్యాధులు సోకినప్పుడు చెయ్యగలిగేది చికిత్సకోసం జరిగే పరిశోధనలకోసం వనరులని పోగుచెయ్యడం, పరిశోధనలు జరుపుతున్నవాళ్లకి వాటిని అందివ్వడం. వనరులని పోగుచెయ్యడానికి చేపట్టే కార్యక్రమాల్లో చిన్నపిల్లలు బడులలో జరిపే కేకులనీ, బిస్కెట్టులనీ అమ్మడం నించీ అన్ని వయసులవాళ్లూ ఘనీభవించే ఉష్ణోగ్రత ఉన్న నీళ్లల్లో దూకే దాకా విస్తృతి ఉంటుంది. క్రిస్ ఎన్నుకున్నది మాత్రం దేశంలో పశ్చిమాన ఉన్న పసిఫిక్ మహాసముద్రపు తీరాన్నుంచీ రెండువేల ఎనిమిది వందల మైళ్ల దూరాన (4,400 కిలోమీటర్లు – కాశ్మీరు నుండీ కన్యాకుమారి దాకా ఉన్న దూరం కంటే దాదాపు 1,600 కి.మీ. ఎక్కువ) తూర్పున ఉన్న అట్లాంటిక్ మహాసముద్రపు తీరందాకా సైకిల్ తొక్కుతూ రావడాన్ని. అది కూడా ఒంటరిగానే!

ఈ ప్రయాణంలో ఎదురయ్యే సాధకాల కన్నా బాధకాలే ఎన్నో వేల రెట్లు ఎక్కువని తేలిగ్గా చెప్పొచ్చు. మొదటగా ఆలోచించవలసింది సైకిల్ తొక్కే వ్యక్తి క్షేమాన్ని గూర్చి. అమెరికాలో కేవలం కొన్ని పెద్ద పట్టణాల్లో మాత్రమే సైకిల్ కంటూ ప్రత్యేకమయిన లేన్లుంటాయి. అది కూడా అక్కడక్కడా మాత్రమే. ఇతని ప్రయాణంలో తగిలేవి మాత్రం సైకిళ్లు తొక్కడానికి ఎలాంటి ప్రత్యేక హోదాకీ వెసులుబాటు నివ్వకపోగా గంటకి కనీసం డెబ్భై మైళ్ల వేగంతో పక్కనించీ దూసుకుపోయే వాహనాలున్న హైవేలు. పైగా, ఆ వాహనాలు నడిపేవాళ్లు రోడ్ల పక్కన అయినా గానీ మనుషులు  ఉంటారని ఊహించకపోవడంవల్ల సైకిల్ తొక్కేవాళ్లకి ప్రమాదం సంభవించే అవకాశం ఎక్కువ. కొంతమంది గుంపులుగా సైకిళ్లమీద వెడుతుంటారు. అలాంటిచోట్ల ఒకరికొకరు సహాయం చేసుకునే వెసులుబాటు ఉంటుంది. ఇక్కడ మాత్రం ఇతనొక్కడే!

రెండవది, వాతావరణంలో మార్పులొచ్చి వానపడినా లేదా పెద్ద ఈదురుగాలులు ఎదురయినా తలదాచుకోవడానికి చోటులేకపోవడం. మూడవది, సైకిల్ కు పంక్చర్ అయ్యే అవకాశ మున్నది గనుక, రిపేర్ కిట్టుని వెంటతీసుకుని వెళ్లవలసిన అవసరం. నాలుగవది, రోజుకు ఇన్ని మైళ్లు తొక్కాలి అని ప్లాన్ వేసుకున్నా గానీ కారణాంతరాలవల్ల అది కుదరకపోతే నన్న సందేహంతో ఎక్కడా తలదాచుకోవడానికి ఎలాంటి చిన్న హోటళ్లల్లో నయినా రిజర్వేషన్లు చేసుకోలేకపోవడం. అయిదవది, ఒక రోజుకు కావలసినన్ని (పది లీటర్ల) నీళ్లనీ, ఆహారపదార్థాలనీ వెంటతీసుకుని వెళ్లవలసిరావడం. (ఫోటోలో అతను తనతో పాటు తీసుకెళ్లిన మొత్తం సామానుని చూడవచ్చు.) వీటికి ఎంత తక్కువగా బట్టలని జోడించినా గానీ తీసుకెళ్లే బరువు దాదాపు ఇరవై కిలోలు. సైకిల్ తొక్కేటప్పుడు ఈ బరువుని కదల్చడానికి కూడా శ్రమపడాలి మరి! అందుకే, రాత్రికి బసచేసిన చోట బట్టలు కూడా ఉతుక్కోవలసి రావడం.

దేహదార్ఢ్యం కోసం ప్రతీ ఆటగాడూ శ్రమపడినట్లే ఇతను కూడా ప్రయాణానికి ముందునించే శరీరాన్ని కావలసిన బాటలో చేర్చుకున్నాడు. అయితే, దేహబలాన్ని మించి కావలసింది గుండెబలం. రోజుకి పదిగంటలపాటు గంటకి సగటు పది, పదిహేను మైళ్ల వేగంతో వెళ్లగలిగినా అలా ఒకరోజు చెయ్యగలగడం వేరు, రోజు తరువాత రోజు అదేపనిగా చెయ్యడం వేరు. రెండురోజులపాటో లేదా ఒకవారంపాటో అలా సైకిల్ తొక్కుతూ గడిపిన తరువాత ఇంక కుదరదంటూ దేహం మొరాయించే అవకాశం చాలా ఎక్కువ.

పశ్చిమ తీరాన వున్న శాన్ డియాగో, కాలిఫోర్నియాలో మార్చ్ 13, 2011 న మొదలయిన క్రిస్ ప్రయాణం దాదాపు నలభై రోజుల తరువాత తూర్పు తీరాన ఫ్లారిడా రాష్ట్రంలోని జాక్సన్‌విల్ లో ఏప్రిల్ 25 న విజయవంతంగా ముగిసింది. అతని దినదినాభివృద్ధిని తెలుసుకుంటున్న అతని భార్య అప్పటికి అతనికోసం అక్కడ వేచివున్నది. వెనక గాలి తోడయినప్పుడు గంటకి దాదాపు 40-45 మైళ్ల వేగంతో వెళ్లగలిగినా, ఎత్తుప్రదేశా లున్నచోట అది దాదాపు 2.7 మైళ్ల వేగానికి (సైకిల్ ని చేత్తో నడిపించుకు వెళ్లే వేగం) పడిపోయిం దన్నాడు. నలభై రోజుల్లో రోజుకు 8-9 గంటల చొప్పున అతను సైకిల్ తొక్కిన సగటు దూరం డెభ్భై మైళ్లు. అన్ని రోజులపాటు ఆఫీసుకు సెలవు పెట్టి, దేహాన్ని పణంగా పెట్టి మానవ పరిధులని ఛాలెంజ్ చేస్తూ అతను చేసిన కృషికి చప్పట్లు కొట్టి సహోద్యోగులూ, స్నేహితులూ, బంధువులూ ముఫ్ఫై రెండువేల డాలర్లను అతనికి అందించారు. అది అతను ఆశించిన దానికన్నా రెండువేలు ఎక్కువే నన్నాడు. ఇవన్నీ ఒక ఎత్తు. కాలేజీలో ఉన్నప్పుడు అతని వయసు ఇరవై ఏళ్లనుకుంటే ఇది సాధించినప్పుడు అతని వయసు దాదాపు యాభై ఏళ్లవడం ఇంకొక ఎత్తు. ప్రయాణంలో ఛాలెంజింగ్ విషయం ఏమిటన్న ప్రశ్నకి ఒంటరితన మని జవాబిచ్చాడు. మరి సైకిల్ తొక్కుతున్నంతసేపూ అతనికి తోడెవరున్నారు ఆ సైకిల్ తప్ప?

సోకిన వ్యాధి స్నేహుతుణ్ణి ఎక్కువ కాలం బతకనివ్వదని తెలుసు. కానీ, తరువాత గోర్డాన్ బ్రతికిన మూడేళ్లూ విజయవంత మయిన స్నేహితుని ప్రయత్నాన్ని ఏ రోజయినా మరచిపోవడానికి అవకాశం లేకుండా తలచుకుంటూ ఉన్నా డనుకోవడంలో ఆశ్చర్య మేమీ ఉండదు కదా! స్నేహానికి ప్రాణ మిచ్చిన ఇతనంటే స్నేహానికి ప్రాణం కాకుండా ఎలా వుంటుంది?

తాడికొండ శివకుమార శర్మ