సంభాషణం: వారాల ఆనంద్ అంతరంగ ఆవిష్కరణ

వారాల ఆనంద్ సుప్రసిద్ధ కవి, అనువాదకులు, సినీ విశ్లేషకులు. కరీంనగర్ ఫిల్మ్ క్లబ్ వ్యవస్థాపకులు. కరీంనగర్ జిల్లా వేములవాడలో 1958 ఆగస్టు 21న జన్మించారు. ప్రభుత్వ డిగ్రీ, పిజి కళాశాలలో గ్రంథపాలకునిగా ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.

కవిత్వం రాయడమే కాదు, కవిత్వాన్ని విశ్లేషిస్తూ వ్యాసాలు రాశారు. 1989-90లలో పిల్లల కోసం కథలు రాశారు, అవి ‘ఆంద్రప్రభ’ వారపత్రికలో అచ్చయ్యాయి. పలు దిన వార పక్ష పత్రికలలో కవితలు, సినీ వ్యాసాలు రచించారు. తర్వాత దేశ విదేశాల పిల్లల సినిమాలపై పని చేశారు. అంతర్జాతీయ బాలల చిత్రోత్సవాల్లో జ్యూరీగా పని చేశారు. తెలుగు సినిమా సెన్సార్ బోర్డ్ సభ్యునిగా వ్యవహరించారు.

మానేరు తీరం, నవ్య చిత్ర వైతాళికులు, బాలల చిత్రాలు, సినీ సుమాలు, 24 ఫ్రేమ్స్, లయ, అనే పుస్తకాలను వెలువరించారు. 2014లో ‘మానేరు గల… గల’ (సాహితీ వ్యాసాలు), ‘బంగారు తెలంగాణలో చలనచిత్రం’, ‘మనిషి లోపల’ (కవిత్వం) అనే పుస్తకాలు వెలువడ్డాయి. ప్రముఖ హిందీ కవి గుల్జార్ రాసిన ‘గ్రీన్ పోయమ్స్’ అనే పుస్తకాన్ని ‘గుల్జార్ ఆకుపచ్చ కవితలు’గా అనువదించారు.

ఆనంద్ వారాల కవితలకు ఆంగ్ల అనువాదం ‘Signature Of Love’ పేరిట 2016లో వెలువడింది. అను బొడ్ల ఈ కవితలని అనువదించారు. అదే ఏడాది ‘మెరుపు’ అనే పుస్తకం కూడా ప్రచురించారు. 2017లో ‘అక్షరాల చెలిమె’ (కవిత్వం), ‘తెలంగాణ సినిమా దశ దిశ’ అనే పుస్తకాలను ప్రచురించారు. 2018లో ‘పైడి జయరాజ్’, ‘మిద్దె రాములు’ పై మోనోగ్రాఫ్‌లు వెలువరించారు.

12 ఫిబ్రవరి 2017న ఫోక్ ఆర్ట్స్ అకాడమీ వారి ‘జీవిత సాఫల్య పురస్కారం’ అందుకున్నారు.

వారాల ఆనంద్ గారితో సంచిక జరిపిన ఇంటర్వ్యూ ఇది.

***

నమస్కారం వారాల ఆనంద్ గారూ…

నమస్కారమండీ.

ముందుగా మీ బాల్యం, కుటుంబం గురించి చెప్తారా? మీ చిన్ననాటి అనుభవాలు మిమ్మల్నెలా కవిత్వంవైపు, సినిమాలవైపు నడిపించాయో చెప్పండి.

1958 ఆగస్టు 21న నేను మా అమ్మమ్మ వాళ్ళ ఊరు… కరీంనగర్ జిల్లా వేములవాడలో పుట్టాను. మా నాన్నగారు వాళ్ళది కరీంనగర్. కరీంనగర్‌లో మా నాన్న వాళ్ళది చాలా పెద్ద కుటుంబం. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే కరీంనగర్ టౌన్‌ని స్టార్ట్ చేసిన ఫ్యామిలీ… ఒందించు అంటారు చూడండి… అలా. మా నానమ్మ పేరు సత్తెమ్మ. ఆమె మిఠాయి సత్తెమ్మగా చాలా పేరుపొందింది. కరీంనగర్ టౌన్‌లో మొట్టమొదటిసారిగా ఓ స్వీట్ షాప్ పెట్టిన ఘనత ఆమెది. నిజాం కాలం నుంచి తనకంటూ ఒక చరిత్రను కలిగి ఉంది నానమ్మ. మొత్తం కుటుంబాన్ని తన చేతుల మీదుగా వృద్ధి చేసింది. ఆమెతో పాటే ఆ స్వీట్ షాపూ పోయింది. నానమ్మది హైదరాబాద్‌కి చెందిన ఉప్పల్ ప్రాంతం. 1913-14 కాలంలో తాతయ్యని పెళ్ళి చేసుకుని కరీంనగర్ వచ్చేసింది. బహుశా నానమ్మ వాళ్ళకి ఉప్పల్ ఏరియాలో బిజినెస్ బ్యాక్‌గ్రౌండ్ ఉన్నట్టుంది. ఇక్కడికి వచ్చి దాన్ని కొనసాగించిందామె. అప్పట్లో ఈ ఏరియాలో ఉన్న ముస్లిం జాగీర్‌దార్లు, జమీందార్లతో సన్నిహితంగా ఉండి, వారితో సత్యక్కా సత్యక్కా అని పిలిపించుకున్నది. ఆమె మిఠాయి దుకాణం ఈ ప్రాంతంలో కనీసం 30-40 సంవత్సరాలు లీడ్ చేసింది. ఆమెకి సంతానం లేకపోవడంతో మరిది పిల్లల్ని దత్తు తీసుకుంది.

మా నాన్నగారు స్కూల్ అసిస్టెంట్‌గా పనిచేశారు. దాదాపు ఇరవై ఏళ్ళ క్రితం రిటైరయ్యారు, ప్రస్తుతం ఆయన వయసు 83 సంవత్సరాలు. ఆరోగ్యంగా ఉన్నారు, ప్రశాంత జీవనం గడుపుతున్నారు. ఆయనకి చిన్నప్పటి నుండి కూడా హిందీ పాటలంటే బాగా ఇష్టం. నాకు ఊహ తెలిసేసరికే…. వాళ్ళకో గ్రూప్ ఉండేది. మా ఇంటికి ఎదురుగా విజయలక్ష్మి హోటల్ అని ఉండేది, అందరూ అక్కడ చేరి రేడియో పెట్టుకుని పాటలు వినడం, వీళ్ళూ పాడడం చేసేవారు… అదంతా ఓ మాహోల్‌లా ఉండేది. నాకు కాస్త జ్ఞానం కలిగేసరికి నేనూ ఆ మాహోల్‌లో ఉన్నాను. నాన్నగారు పాటలు పాడేవారు… ఇప్పటికీ పాడతారు.. ఆయనకు తలత్ మహమూద్ అంటే ప్రాణం! రోజూ ఉదయం పూట 7.30 నుంచి 8.30 వరకూ వచ్చే ‘పురానే గీతేం’ ఆయన వినడం, వినిపించడం  చిన్నప్పటి నుంచే నాలో తారాడాయి. నాకు తెలియకుండానే అది ఇంబైబ్డ్ ఇన్‌టు మై బాడీ అండ్ థింకింగ్.

కానీ చిన్నప్పుడు నేను చాలా ఒంటరిగా ఉండేవాడిని, నాకు స్వరంలో ఉన్న ఇబ్బంది కారణంగా నేను ఎవరితోనూ ఎక్కువగా కలిసేవాడిని కాను. ఇప్పుడు హాయిగా మాట్లాడగలుగుతున్నాను ఇది నాలో చాలా ఇన్‌ఫీరియారిటీ కాంప్లెక్స్‌ని కలుగజేసింది. ఒంటరిగా ఉండేవాణ్ణీ, కానీ చదువులో మామూలుగానే ఉండేవాణ్ణి. అన్ని రకాలుగా బెటర్ పొజిషన్‌లోనే ఉన్నాను. మా నాన్నగారు టీచర్ కావడంతో… ఆయన నాకేం చెప్పలేదు కానీ… ఐదో క్లాసు వరకు నన్ను స్కూలుకి పంపలేదు, ఇంట్లోనే చదివించారు. బహుశా ఇది కూడా నా ఒంటరితనాన్ని మరింత పెంచి ఉండవచ్చు. నా లోని ఆ లోపం నన్ను తీవ్రమైన ఒత్తిడికి గురిచేసింది. స్కూల్లో చేరాక, నలుగురైదుగురు క్లోజ్ ఫ్రెండ్స్ ఏర్పడ్డారు, మామూలుగానే ఉండేవాడిని.

అయితే ఈ నేపథ్యం నుండి రావడం వల్లా నాకూ పాటలు ఎంతో ఇష్టమయిపోయాయి, ప్రతీ బుధవారం వచ్చే బినాకా గీత్ మాలా నన్ను బాగా ప్రభావితం చేశాయి. ఎంతలా అంటే, లోకంలో ఏం జరుగుతున్నా పట్టించుకోకుండా బుధవారం రాత్రి ఎనిమిది గంటలకు రేడియో పట్టుకుని కూర్చునేంత. అది నా జీవితంలో భాగమైపోయింది.

అట్లా హైస్కూలు, డిగ్రీ వరకు ఇక్కడే చదువుకున్నాను. ఇంటర్మీడియట్ వరకు చాలా బ్రైట్ స్టూడెంట్‌నని అనిపించుకున్నాను. దాంతో చాలామందిలానే మెడిసిన్ చదవాలనుకుని ఆ ఎంట్రన్స్ పరీక్షలు రాశాను. ఒకటి రెండు మార్కులు తక్కువ రావడంతో సీట్ రాలేదు… అదంతా ఒక లైఫ్..

అలాగే ఎనిమిది తొమ్మిదో తరగతుల నుండి డిటెక్టివ్ నవలలు చదవడం అలవాటయ్యింది. మా ఇంటిదగ్గరే పుస్తకాలు అద్దెకిచ్చే షాప్ ఉండేది. అక్కడ్నించి పుస్తకాలు తెచ్చుకుని చదవడం జరిగింది. డిటెక్టివ్ నవలలు చదవడం పెద్దవాళ్ళు చూస్తే కోప్పడతారని చాటుగా చదివేవాడిని. ఈ అనుభవం అందరి జీవితాల్లోనూ ఉంటుంది కదా… మా మేనమామ గారు కూడా పుస్తకాలు బాగా చదివేవారు. ఆయన దగ్గర మంచి లైబ్రరీ ఉండేది. ఆ లైబ్రరీలో శాంతినికేతన్ నవలా, అప్పటి రచయిత్రులు రాసిన అనేక సుప్రసిద్ధ నవలలు చదివాను. ఎన్ని పుస్తకాలు చదివినో ఎందుకో సంతృప్తి ఉండేది కాదు. డిగ్రీకి వచ్చిన తరువాత శ్రీశ్రీ పరిచయమయ్యాడు, అలాగే అంపశయ్య నవీన్! ఆయన ఇక్కడ డిగ్రీ కాలేజ్‌లో లెక్చరర్‌గా ఉండేవాడు. ఆయన పరిచయమైన తర్వాత ఆయన రాసిన అంపశయ్య, గోపీచంద్ గారి అసమర్థుని జీవయాత్ర, బుచ్చిబాబు గారి చివరకు మిగిలేది, శ్రీదేవి గారి కాలాతీత వ్యక్తులు… ఇలాంటి నవలలు చదవడం తోటి మానసిక ఆలోచన పెరిగింది. అప్పట్లో ఎంత సీరియస్‌గా చదివేవాడినంటే… చివరికి మిగిలేది పుస్తకంలో పేజీలకు పేజీలు నోటికొచ్చేసేవి. ఆ క్రమంలో ‘కోమలి’ని ఒక ఆర్టిస్ట్ చూస్తే ఏమనుకుంటాడు, ఒక రైతు చూస్తే ఏమనుకుంటాడు… ఇలా ఆలోచిస్తూ, చాలావరకు నవల బై-హార్ట్ అయిపోయింది. అదే క్రమంలో అంపశయ్యను కూడా అట్లాగే చదివాను. ఎన్నిసార్లు చదివానో లెక్కేలేదు, ఎందుకంటే ఆ రచనలో మనల్ని మనం ఐడెంటిఫై చేసుకుంటాం. ఈ రకంగా నేను నా ఒంటరితనాన్నుంచి బయటపడి, నాలోనూ ఏదో ఒక ప్రతిభ ఉంటుందని విశ్వసించాను. అలాగే మహాప్రస్థానం మొత్తం బైహార్ట్ వచ్చేది. (నిప్పులు కక్కుకుంటూ…. కవిత వినిపించారు).

దాదాపుగా అదే సమయంలో అంటే 1974-75లలో మా ప్రాంతంలో రెవల్యూషనరీ మూవ్‌మెంట్ బాగా ఊపందుకుంది. కొందరు మిత్రులు అండర్‌గ్రౌండ్ లోకి వెళ్ళిపోయి ఉద్యమంలో పనిచేశారు. దానిలోనే చనిపోయినవాళ్లున్నారు. ఇదంతా నా జీవితంలో churning phase.

ఈ churning phase నుంచే రాయడం మొదలుపెట్టాను. నిజానికి మొట్టమొదటిసారిగా నేను రాసింది కథ అండీ. నేను కథలు కూడా రాశాను. ఇక్కడే చిత్రిక అని ఒక మ్యాగజైను వచ్చేది. నా కథని ఆ పత్రికకి ఇచ్చాను. అది ఆ పత్రికలో పబ్లిష్ అయింది. చాలా చిన్న కథ అండీ…

అది మీకు గుర్తుందా?

ఉంది. చాలా చిన్న కథ… (అంటూ ఆ కథని వివరించారు).

ఇలా కథలు, కవితలు… చాలా రాశాను. ఆంధ్రప్రభలోనూ, ఇతర పత్రికల్లోనూ ప్రచురితమయ్యాయి. అదంతా ఒక డోల్‌డ్రమ్స్ ఉండే స్టేజ్…

కానీ 1977-78 తర్వాత ఎప్పుడైతే ఉస్మానియా క్యాంపస్‍లో ప్రవేశించానో, it was extrapolate. ఇక్కడి నేపథ్యం, ఈ వాతావరణంలో వుండి కుంచించుకుపోయిన మనస్తత్వంతో ఈ ఒంటరితనం నుంచి ఉస్మానియా వెళ్ళిన తర్వాత… నా ప్రపంచం మారింది. అక్కడి మిత్రులు, అక్కడి సర్కిలు, ఆ ఓపెన్‌నెస్… బాగా నచ్చాయి. ఆ క్రమంలోనే సిధారెడ్డి, సుంకిరెడ్డి నారాయణ రెడ్డి, జింబో, నందిగం కృష్ణారావు, మర్రి విజయ్ రావ్, ఇలా పెద్ద సర్కిల్ ఉండేది. వీళ్లతో కలిసి తిరగడంతో ఉస్మానియా రైటర్స్ సర్కిల్స్‌లో భాగమయ్యాను. నేను ఆ సంస్థ వ్యవస్థాపకులలో ఒకడిని. దానికి పేరు పెట్టింది కూడా నేనే.

అసలు ఎవరితో మాట్లాడని మనిషి… ఇలా మారడం….

ఆశ్చర్యమే. ఉస్మానియా నుంచి సెలవలకి మా ఊరికి వస్తే మిత్రులందరూ ఆశ్చర్యపోయారు. “అరె, నువ్వు క్యాంపస్‌కి పోయినక, ఇట్లయిపోయినవ్ ఏంది?” అన్నారు. ఇంగ్లీషులో మాట్లాడడం, కవిత్వం… ఇవన్నీ చూసి వాళ్ళు ఆశ్చర్యపోయారు. క్యాంపస్‌లో మిత్రల ప్రభావం నాపై ఎంతో ఉంది. రెవల్యూషనరీ నేపథ్యం ఉన్నవారు, సాహిత్యలోకపు మిత్రులు.. ఇలా! క్యాంపస్‍లో ఉన్నది రెండేళ్ళే కానీ ఇట్ ఛేంజ్‌డ్ మై లైఫ్! అక్కడ రాయడం మొదలైంది. వీళ్లందరినీ చూస్తూ మనం కూడా రాయచ్చు కదా అనిపించి రాయడం మొదలుపెట్టాను. రాయడం, పత్రికలకు పంపడం చేశాను. ఆ క్రమంలో అలిశెట్టి ప్రభాకర్ దగ్గరస్ కావడం, అందరం కలిసి 1980-81లో ఒక పుస్తకం వేద్దామని ‘లయ‘ అని ఒక పుస్తకం వేశాం. ప్రభాకర్, నేను, జింబో, వఝల శివకుమార్, పి.యస్. రవీంద్ర అనే ఐదుగురం కలిసి పుస్తకం వేశాం. దానిలో అన్నీ మినీ పోయమ్స్.. అప్పుడు మినీ పోయమ్స్‌కి ఒక ఊపు ఉండేది.

ఈ నేపథ్యంలో.. నిజానికి నాకు కరీంనగర్‌లో కంటే వేములవాడలో బేస్ ఎక్కువ. ఎందుకంటే బాల్యమంతా అక్కడే గడిచింది, పైగా పిల్లలకి అమ్మమ్మ వాళ్ళ ఊరంటే ఎప్పుడూ ఇష్టం ఉంటుంది కదా.. మన ఇంట్లో ఉన్నప్పుడు నాన్న భయాలు, ఆంక్షలు, నిర్బంధాలు ఉంటాయి… అమ్మమ్మ వాళ్ళింట్లో అలాంటివేవీ ఉండవు. అట్లా ఎప్పుడు సెలవలొచ్చినా… ఛలో వేములవాడ! ఎందుకంటే అక్కడ నా మనస్తత్వం కలిసే మిత్రులున్నారు.. జింబో గానీ, శివకుమార్ గానీ అందరూ అక్కడే ఉండేవారు. అక్కడ ఓ సాహిత్య సంస్థ పెట్టాలని ఆలోచన చేశాము. జింబో సెక్రటరీగా, కవి చొప్పకట్ల చంద్రమౌళి గారు సలహాదారుగా ‘నటరాజ కళానికేతన్’ అనే సంస్థని స్థాపించారు. ఒక ఐదారేళ్లు విస్తృతంగా కార్యక్రమాలు నిర్వహించాము. జ్వాలముఖి, దాశరథి రంగాచార్య, శివారెడ్డి, దేవిప్రియ, నిఖిలేశ్వర్, గజ్జెల మల్లారెడ్డి, ఏటుకూరి ప్రసాద్, అంపశయ్య నవీన్, కుందుర్తి, నగ్నముని… ఇలా ఎందరెందరితోనో సాహిత్య సభలు సమావేశాలు జరిపాం. కుందుర్తి గారు వచ్చినప్పుడు మేమంతా మినీ పోయమ్స్ మూడ్‌లో ఉన్నాము, ఆయనేమో మినీ పోయమ్స్‌కి వ్యతిరేకి… లాంగ్ పోయమ్స్ రాయాలనేవారు. చిన్న కవితలు, మినీ కవితలు అసలు ఓ ప్రక్రియే కాదు అనేవారు. ఆ సభలోనే నాకు ఆయనకి అభిప్రాయభేదాలొచ్చాయి. బట్ హీ వజ్ మోర్ డెమోక్రటిక్. ఆయన అభిప్రాయాలు ఎలా ఉన్నా పిల్లల పట్ల ఎంత డెమాక్రటిక్‌గా ఉండేవారంటే… మినీ పోయమ్స్‌ ఎగ్జిబిషన్‌ పెడితే ఆయనే ఇనాగరేట్ చేశారు. మమ్మల్ని కౌగిలించుకుని అభినందించి, “లేదు, దీనితో పాటు లాంగ్ పోయమ్స్ కూడా రాయండి” అంటూ మమ్మల్ని కన్విన్స్ చేసే ప్రయత్నం చేశారు. ఇలా ఈ సాహిత్యకార్యక్రమాల ప్రభావం కూడా నాపై పనిచేసింది. ఆ తరువాతే అందరం కలిసి 1981లో మొదటిసారిగా ‘లయ’ అనే పుస్తకం వేశాం.

దీనికి సమాంతరంగా కరీంనగర్‌లో మరో కార్యక్రమానికి బీజం పడింది. నేను డిగ్రీ చదువుతుండగా అంటే 1974-77 కాలంలో అంపశయ్య నవీన్, కోటేశ్వరరావు, డి. నర్సింరావు, మరికొంతమంది మిత్రులు ఇక్కడ ఫిల్మ్ క్లబ్ పెట్టాలని ఆలోచన చేశారు. వీళ్లంతా లెక్చరర్స్… మాకు పాఠాలు చెప్పారు. నేను సైన్సు స్టూడెంట్‌ని, వాళ్ళు ఎకనామిక్స్ లెక్చరర్స్ కాబట్టి నాకు ప్రత్యక్షంగా పాఠాలు చెప్పకపోయినా, దె వర్ అవర్ టీచర్స్… మా కాలేజీలో ఉండేవారు. మేం వెళ్ళి కలుస్తూండేవాళ్లం. ఫిల్మ్ క్లబ్ పెట్టారు. నేను అందులో చేరి, ఎంతోమందిని సభ్యులుగా చేర్పించాను. మీటింగులు ఆర్గనైజ్ చేయడం చేసేవాడిని. అప్పుడు వెంకటేశ్వర థియేటర్‌లో మొట్టమొదటిసారిగా మా క్లబ్ తరఫున సినిమా వేయడం జరిగింది. డిగ్రీ పూర్తవుతునే ఆ క్లబ్ కార్యక్రమాల్లో మరింత చురుగ్గా పాల్గొనడం, పారలల్ సినిమాపై ఇష్టం పెంచుకోడం జరిగింది.

అప్పటిదాకా ఎన్ని కమర్షియల్ సినిమాలు చూసినా, అప్పట్నించి మంచి క్లాసిక్స్ సినిమాలు చూడడం అలవాటయింది. ఎందుకంటే మంచి సినిమా వస్తే, మంచి సాహిత్యం వస్తుంది, మంచి పాటలు, మంచి డైలాగులు వచ్చేవి. నిజానికి నా ఐడెంటిటీని బాగా ప్రభావితం చేసిన సినిమా హృషీకేశ్ ముఖర్జీగారి ‘ఆనంద్’ అండీ. బహుశా పేరు ఒకటే అవడం వల్ల కూడా కావచ్చు, సినిమాలోని కంటెంట్ కానీ, డైలాగులు గాని నన్ను బాగా ప్రభావితం చేశాయి. ఒక మనిషి ఎంత అతలాకుతలమైన పరిస్థితిలో కూడా, ఎంత డిప్రెస్డ్ కండీషన్‌లో కూడా ఎంత సంతోషంగా ఉండచ్చు అని చెప్పిన ఆ సినిమా ఇప్పటికీ నన్ను హాంట్ చేస్తూ ఉంటుంది. నాకు గుర్తున్నంతవరకు నేనిప్పటికి ఓ వందసార్లు చూసుంటా.

కమర్షియల్ సినిమా, క్లాసిక్ సినిమా అనే విభేదాన్ని చూపించారు కదా, మరి ఆనంద్ కమర్షియల్ సినిమానా? క్లాసిక్ సినిమానా?

ఇక్కడ రెండు విషయాలండీ. నేనట్టుగానే సినిమాలని క్లాసిక్ సినిమా, కమర్షియల్ సినిమా అని రెండుగా డివైడ్ చేస్తారు. నిజానికి ఏ డివిజన్ అయినా తప్పు. I do admit that.. దేన్ని గూడా ఆర్ట్ సినిమా అనీ, కమర్షియల్ సినిమా అని, ఇంకేదో ఇంకేదో అని పేర్లు పెట్టడం కరెక్ట్ కాదు. నేను అప్పుడు అదే ఫీలయ్యాను, ఇప్పుడూ అదే ఫీలవుతాను. అలవాటులో, వింటున్న క్రమంలో నేనా మాట వాడాను కానీ, నిజానికి సినిమా ఈజ్ సినిమా, పోయమ్ ఈజ్ పోయమ్. కానీ బాడ్ సినిమా, గుడ్ సినిమా ఉంటాయండీ. మనం కేటగిరీ చేసుకుంటే బాడ్ పోయమ్, గుడ్ పోయమ్.. ఎలా ఉంటాయో, అట్లాగే బాడ్ ఫిల్మ్, గుడ్ ఫిల్మ్ ఉంటాయి. ఈ కేటగిరైజేషన్‌ని నేను ఒప్పుకుంటాను. ఒక సినిమా నాకు మంచి సినిమానా కాదా చూస్తాను, నాకు మంచిదో కాదో చూశాకా, సమాజానికి మంచిదో కాదో చూస్తాను. అది కూడా చూడాల్సి వస్తుంది. ఈ రెండు యాస్పెక్ట్స్‌లోంచి చూస్తే ‘ఆనంద్’ వజ్ ఎ గుడ్ సినిమా.

కరీంనగర్ ఫిల్మ్ సొసైటీనీ స్థాపించడంలో సహాయం చేశారు, మెంబర్ కూడా అయ్యారు. ఆ తరువాత అటు రచనలు, ఇటు సినిమాల మీద మీ ఆసక్తి ఎలా సాగాయో చెప్పండి.

యాక్చువల్‌గా రైటింగ్స్ కన్నా ముందు సినిమాపైన అభిరుచి మొదలయింది. సత్యజిత్ రే, మృణాల్ సేన్, బిమల్ రాయ్ సినిమాలు ఇక్కడ ప్రదర్శించడం జరిగింది. అప్పటికి అలాంటి సినిమాలు ఉంటాయని కూడా తెలియదు. అట్లా ఈ సినిమాలు చూడడం ప్రారంభించిన తర్వాత ఇంటర్నేషనల్ సినిమా ఎక్స్‌పోజర్ కూడా ఇక్కడే మొదలైంది నాకు.

సినిమాలు ఎలా తెప్పించేవారు ఇక్కడికి మీరు?

అదో పెద్ద చరిత్ర అండీ! నిజానికి ఇక్కడ మూడు థియేటర్లు ఉండేవి అప్పట్లో. వెంకటేశ్వర థియేటర్ అందులో ఒకటి. దీని ఓనర్లు జగన్మోహనరావు, మురళీమోహనరావు అని… వాళ్లు బాగా సపోర్ట్ చేసారు. మేం సోషల్‌గా ఉండడం వల్లో, మర్యాదగా ఉండడం వల్లో తెలియదు గానీ, దాదాపు 25-26 ఏళ్ళ పాటు ప్రతీ ఆదివారం ఉదయం థియేటర్‍లో మాకు స్లాట్ ఇచ్చారు. ఖర్చుల కోసం మూడు వందల నుండి ఐదు వందల రూపాయలు తీసుకునేవారు అంతే. అది పెద్ద సపోర్ట్.

ఇక సినిమాలు… సినిమాలని సెలెక్ట్ చేసుకోడమంటే.. సికింద్రాబాద్ లోని ఆర్.పి.రోడ్‌లో ఉన్న ఫిల్మ్ డిస్ట్రిబ్యూటర్స్ అందరి ఆఫీసులకు వెళ్ళడం.. ఎన్నో మంచి డిస్ట్రిబ్యూషన్ కంపెనీలు… ఎవరి దగ్గర మంచి సినిమాలున్నాయో తెలుసుకోడం… ప్యాసా నుంచి మొదలుపెడితే… ఎన్ని మంచి సినిమాలో! అక్కడికి వెళ్ళడం, బుక్ చేసుకోవడం రావడం జరిగేది.

డబ్బుల కేనా?

ప్రతీదీ డబ్బులకే.. నథింగ్ ఈజ్ ప్రీ. ఇక్కడ మేం ఏం చేసామంటే.. మెంబర్‌షిప్ ఫీజు సంవత్సరానికి 25 రూపాయలు ఉండేది. మూడు నాలుగు వందల మంది సభ్యులుండేవారు. అప్పట్లో వేరే యావగేషన్ ఏదీ ఉండేది కాదు. టీవీ లేదు, వేరే యాక్టివిటీ లేదు. అప్పట్లో ఒక ఫోకస్డ్ వాతావరణం ఉండేది.

నిజానికి కరీంనగర్ ఫిల్మ్ సొసైటీ స్థాపించిన తర్వాత అదొక ప్రోగ్రెస్సివ్ కార్యక్రమం అయింది. ఒక దశలో ఓ సభ్యుడి వల్ల సంస్థ కూడా కొంత అప్రెషన్‌ని ఎదుర్కోవలసి వచ్చింది. ఉద్యమ నేపథ్యం, ఉద్యమ భావాజాలానికి మద్దతు తెలిపేవాళ్ళ మీద దృష్టి ఉండేది. ఒక రకమైన భయంకరమైన వాతావరణం. సోషల్‌గా ఉంటున్నా కూడా నిఘాలో ఉన్నట్టే ఉండేది. ఎక్కడ ఏం జరిగినా ఇక్కడ అలెర్ట్ అయిపోయేవారు. అయితే సినిమాలకి మాత్రం ఏ ఆటంకాలు రాలేదు.. మంచి సినిమాలు వేశాం. గురుదత్, విమల్ రాయ్, గుల్జార్, పారలల్ సినిమాతో పాటు… అప్పట్లో మిడిల్ సినిమా అని కూడా ఒకటి ఉండేది. హృషీకేశ్ ముఖర్జీ, బసు భట్టాచార్య, గురుదత్ సినిమాలను మిడిల్ సినిమాలు అనేవారు. ఇవి అటు ఆర్ట్ సినిమాలూ కావూ, అలా అని ప్యూర్ ఎంటర్‌టైనింగ్ సినిమాలు కావు.